Ο κρατήρας του Δερβενίου.

Ο χάλκινος κρατήρας από το νεκροταφείο του Δερβενίου αποτελεί ένα από τα αριστουργήματα της μακεδονικής χαλκοπλαστικής. 

Χρονολογείται στην ελληνιστική περίοδο (330-320 π.χ.) και το χρυσαφί χρώμα το οφείλει στην υψηλή περιεκτικότητα κασσίτερου στο κράμα του χαλκού.

 Σώζεται ακέραιο και το κεντρικό θέμα απεικονίζει την Αριάδνη με τον Διόνυσο με τις μαινάδες σε οργιαστικό χορό να πλαισιώνουν το ζεύγος.

 Αριστουργηματική είναι και η υπόλοιπη διακόσμηση με χυτευτές μορφές από τον διονυσιακό κύκλο και προτομές ημίθεων και θεοτήτων.

 Επιγραφή στο χείλος του αγγείου δηλώνει τον κάτοχό του: ΑΣΤΙΟΥΝΕΙΟΣ ΑΝΑΞΑΓΟΡΑΙΟΙ ΕΣ ΛΑΡΙΣΑΣ. 

Βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο Θεσσαλονίκης.