" Η μικροτεχνία του Ιερού Ναού Αγίου Αθανασίου Αμφιλοχίας ", του Αρχιμ. Διονυσίου Λυκογιάννη, Ιεροκήρυκα Ι.Μ.Ζακύνθου

Στην Αμφιλοχία πραγματοποιήθηκε στις 2 - 4 Νοεμβρίου 2018, το Διεθνές Συνέδριο " Ο Άγιος Αθανάσιος και η πόλη της Αμφιλοχίας, 150 έτη από την ανέγερση του Καθεδρικού Ναού Αγίου Αθανασίου Αμφιλοχίας". Ο γράφων παρουσίασε τη μικροτεχνία του ιερού ναού. Ακολουθεί η εισαγωγή:  

Ο σημερινός Καθεδρικός ναός του Αγίου Αθανασίου στην πόλη της Αμφιλοχίας, ανοικοδομήθηκε εκ βάθρων το 1868, αντικαθιστώντας μικρότερο παρεκκλήσιο. Ο πρώτος παλαιός ναός φαίνεται πως εξυπηρετούσε τις λατρευτικές ανάγκες των λιγοστών κατοίκων του παράκτιου οικισμού της «Σκάλας» της Αμβρακίας, μέχρι την απελευθέρωση της περιοχής το 1829 από τον Οθωμανικό ζυγό. 

Η από αιώνων εγκαταλελειμμένη βυζαντινή πολίχνη της αρχαίας Λιμναίας, άρχισε να εξελίσσεται εμπορικά και οι κάτοικοι, που είχαν αποτραβηχτεί για μεγαλύτερη προστασία στην Αμβρακία, ξεκίνησαν να εποικίζουν τον οικισμό του Καρβασαρά, δημιουργώντας τη σημερινή Αμφιλοχία. 

Σημαντικό ρόλο στην αύξηση του πληθυσμού έπαιξαν οι μεταναστεύσεις από όμορες περιοχές και κυρίως αυτή των Ηπειρωτών, που λόγω των ιστορικών συγκυριών κατέφυγαν στον αναπτυσσόμενο εμπορικά και οικονομικά Καρβασαρά.

Η ιστορική πορεία της εκκλησίας του Αγίου Αθανασίου κατά την Οθωμανική ή γιατί όχι και τη βυζαντινή περίοδο, μας είναι άγνωστη. Απομένει οι μελλοντικές αρχειακές ή ανασκαφικές έρευνες να αποκαλύψουν τη χωροχρονική συνέχεια και παρουσία του ναού στη συγκεκριμένη θέση, που είναι μέχρι σήμερα. 

Η οικονομική άνθηση στο τέλος του 19^ου και στις αρχές του 20^ου αιώνα, έδωσε την ευκαιρία στους κατοίκους παράλληλα με την αρχιτεκτονική μεταμόρφωση της πόλης, να εμπλουτίσουν σε εκκλησιαστικά σκεύη το ναό του Αγίου Αθανασίου και γενικότερα να φροντίσουν για την καλλιτεχνική του διακόσμηση.

" Έργα αργυροχοΐας από το Κοργαλένειο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αργοστολίου και τον Άγιο Ανδρέα Μηλαπιδιάς ", του Αρχιμ. Διονυσίου Λυκογιάννη, Ιεροκήρυκα Ι.Μ.Ζακύνθου

Στο Αργοστόλι στις 4-6 Οκτωβρίου 2018, πραγματοποιήθηκε το Επιστημονικό Συνέδριο " Τα εκκλησιαστικά αρχεία, πηγή ιστορίας και πολιτισμού της Κεφαλονιάς", με κύριο οργανωτή τα Γ.Α.Κ.- Αρχεία Νομού Κεφαλληνίας.  

Το θέμα του γράφοντος είχε θέμα " Έργα αργυροχοΐας από το Κοργαλένειο Ιστορικό και Λαογραφικό Μουσείο Αργοστολίου και τον Άγιο Ανδρέα Μηλαπιδιάς ". 

Ακολουθεί η εισαγωγή της ανακοίνωσης: 

Η τέχνη της αργυροχοΐας στην Κεφαλονιά, όπως και σε όλα σχεδόν τα νησιά του Ιονίου, αποτελεί επιστημονικό πεδίο εν πολλοίς ανεξερεύνητο. Παρά τις όποιες δημοσιεύσεις, που αναφέρονται σε επιγραφές στα ίδια τα έργα ή σε αρχειακές μαρτυρίες για ανάθεση ή κατασκευή αντικειμένων σε «χρυσικούς», δεν έχει ακόμη γίνει μια συστηματική επιστημονική προσέγγιση στην εύρεση των τοπικών εργαστηρίων, στην τεχνοτροπική εξέλιξη, στις εισαγωγές μεταλλικών σκευών από τη Δύση και στην εικαστική διαλεκτική που αναπτύχθηκε μετά τον 15^ο αιώνα, μεταξύ των νησιών του Ιονίου και του πολιτικού μητροπολιτικού κέντρου της Βενετίας καθώς και με τις περιοχές της Ηπειρωτικής Ελλάδας, κατά τη νεότερη περίοδο του 19^ου αιώνα.

Θεωρούμε λοιπόν ότι είναι καιρός αλλά και ανάγκη, για την πληρέστερη κατανόηση της λεγομένης «μεταβυζαντινής» και «νεοελληνικής» τέχνης στην Ελλάδα, η ένταξη της επτανησιακής αργυροχοΐας καθώς και γενικότερα της τέχνης των Επτανήσων, στον κορμό της εν Ελλάδι καλλιτεχνίας, όχι ως στείρα αντιγραφή καλλιτεχνικών προτύπων της Δύσης αλλά ως γόνιμη συνεύρεση, κυοφορία και δημιουργία επιχώριας πολιτισμικής παράδοσης, με εμφανείς τις κατά τόπους διαφοροποιήσεις.

Στην παρούσα ανακοίνωση θα παρουσιαστούν ενδεικτικά τέσσερα αδημοσίευτα εκκλησιαστικά σκεύη, με τα οποία υποδηλώνονται οι ευρύτερες εμπορικές σχέσεις και καλλιτεχνικές συνάφειες των κατοίκων της Κεφαλονιάς κατά τον 17^ο έως και 19^ο αιώνα. Το πρώτο αντικείμενο προέρχεται από τη Βενετία, το επόμενο κατασκευάστηκε σε τοπικό εργαστήριο της Κεφαλονιάς, το τρίτο στη Ζάκυνθο, και το τελευταίο, ένα άγιο ποτήριο είναι ρωσικής προέλευσης.