Σταχυολογήματα από τον Βίο της και την ιστορία του ομώνυμου ναού στις Μαριές Ζακύνθου
Μια από τις άγιες ψυχές που αγάπησαν ολόθερμα τον Δημιουργό των πάντων, είναι και η Ισαπόστολος και Μυροφόρος του Χριστού Μαρία η Μαγδαληνή, η «σπουδαιοτάτη…τέτραθλος καί ἀνδρεία γυνή» κατά τον Άγιο Ιωάννη τον Χρυσόστομο. Γεννήθηκε στην κώμη Μάγδαλα, κοντά στη λίμνη Τιβεριάδα. Από τον τόπο καταγωγής της πήρε και την ονομασία Μαγδαληνή. Οι γονείς της ο Σύρος και η Ευχαριστία, εύποροι και ονομαστοί στον τόπο τους για την ευγένεια και την προσήλωσή τους στον Μωσαϊκό Νόμο, δημιούργησαν όλες εκείνες τις πνευματικές προϋποθέσεις για τη γνωριμία της Μαρίας με τον Ιησού. .jpg)
Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας αναφέρει ότι μεταξύ των γυναικών που ακολουθούσαν τον Χριστό, ήταν και η Μαρία η Μαγδαληνή, από την οποία είχαν εκδιωχθεί επτά δαιμόνια. Περί τούτου οι Πατέρες της Εκκλησίας συμφωνούν ότι όπως ακριβώς τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος ονομάζονται συνωνύμως επτά πνεύματα, καθώς ο μέγας Ησαΐας τα αρίθμησε: «Πνεύμα σοφίας και συνέσεως, πνεύμα βουλής, πνεύμα ισχύος και γνώσεως και ευσέβειας και φόβου Θεού», έτσι αντιθέτως και οι ενέργειες των δαιμόνων λέγονται δαίμονες. η ακηδία, η φειδωλία, η απείθεια, ο φθόνος, το ψεύδος, η απληστία και κάθε πάθος είναι συνώνυμο του δαίμονος που το γέννησε. Δεν ήταν λοιπόν καθόλου απίθανον και αδύνατον και η Μαρία η Μαγδαληνή να υποδουλώθηκε σε κάποια επτά πάθη, από τα οποία λυτρώθηκε και ύστερα έγινε μαθήτρια του Σωτήρος.
Η εκδοχή ότι πρόκειται για την μετανοημένη αμαρτωλή και πόρνη γυναίκα, θεωρία άγνωστη στα Ευαγγέλια, παρέμεινε και παραμένει άγνωστη στην ορθόδοξη παράδοση σε αντίθεση με την Ρωμαιοκαθολική παραδοση, της οποίας κάποιοι εκφραστές παρερμήνευσαν ευαγγελικές περικοπές.
Από την θεραπεία της και ύστερα, η Μαρία η Μαγδαληνή δεν απομακρύνθηκε από τον Χριστό. Τον ακολουθούσε πιστά μαζί με την Παναγία Μητέρα Του και τις άλλες σεμνές Μυροφόρες. Ακόμη και στην πορεία προς τον σταυρικό θάνατο του Κυρίου, όταν οι υπόλοιποι μαθητές εκτός του Ιωάννη, δείλιασαν και Τον εγκατέλειψαν «δια τον φόβον των Ιουδαίων», η Μαρία παραστέκεται και παρηγορεί την πονεμένη Μητέρα Του δίπλα στο σταυρό. Παρακολουθεί την Αποκαθήλωση, την Ταφή Του και στη συνέχεια, αφού πέρασε το Σάββατο, έρχεται στον Τάφο Του, για να αλείψει το σώμα Του, κατά το έθιμο, με αρώματα και μύρα. Εκεί, δέχεται το άγγελμα της Αναστάσεως του Χριστού από τα αγγελικά χείλη και πρώτη το μεταφέρει στους Αποστόλους. Πρώτη δέχεται τον χαιρετισμό Του, πρώτη Τον προσκυνά και ακούει από το στόμα Του: «Μή μου ἅπτου, οὔπω γάρ ἀναβέβηκα πρός τόν πατέρα μου» (Ιωαν. 20, 17)..jpg)
Μετά την Πεντηκοστή, σύμφωνα με την παράδοση, ταξίδεψε στη Ρώμη για να επιδώσει υπόμνημα διαμαρτυρίας εναντίον του Ηγεμόνα Ποντίου Πιλάτου και των Αρχιερέων Άννα και Καϊάφα για την άδικη καταδίκη και τον σταυρικό θάνατο του Χριστού. Κατόπιν, επέστρεψε στην Παλαιστίνη, έζησε λίγα χρόνια κοντά στην Παναγία, καταδιώχθηκε από τους Ιουδαίους και εξορίστηκε στη Μασσαλία. Συνεργάστηκε με τον Απόστολο Πέτρο, έδρασε κηρύττοντας στην Αίγυπτο, τη Συρία και τη Φοινίκη και ολοκλήρωσε τη ζωή της στην Έφεσο, κοντά στον Ευαγγελιστή Ιωάννη, όπου και υπήρχε ο τάφος με το λείψανό της. Από εκεί μεταφέρθηκε άφθαρτο στην Κωνσταντινούπολη το 890 μ.Χ. επί αυτοκράτορος Λέοντος Στ´ του Σοφού, μαζί με το λείψανο του Αγίου Λαζάρου από την Κύπρο.
Στο Άγιον Όρος, στη Μονή της Σιμωνόπετρας, φυλάσσεται άφθαρτος ο καρπός του αριστερού χεριού της Αγίας, που διατηρείται αιώνες σε φυσική θερμοκρασία ζωντανού σώματος.
Σύμφωνα με τις αναφορές Ζακυνθίων ιστοριογράφων, που κατέγραψαν την τοπική μας παράδοση, το πλοίο που μετέφερε την Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή στο ταξίδι της για τη Ρώμη, περνώντας από το νησί της Ζακύνθου, που βρισκόταν στη θαλάσσια οδό για Ιταλία, εξαιτίας ζημιών που προκλήθηκαν από θαλασσοταραχή, προσάραξε στον όρμο του Πόρτο Βρόμη. Η παραμονή της Αγίας στην περιοχή ήταν η αιτία να μεταδοθεί και να εξαπλωθεί στα χρόνια που ακολούθησαν το ευαγγελικό μήνυμα και να δημιουργηθούν οι πρώτες χριστιανικές κοινότητες. Οι κάτοικοι του συνοικισμού που φιλοξένησαν την Μαρία διατήρησαν ζωντανή την ανάμνηση της παρουσίας της, ονόμασαν το χωριό τους Μαριές, για να τιμήσουν τόσο την ίδια όσο και την Μαρία του Κλωπά που την συνόδευε και έκτισαν ναό προς τιμήν της, ο οποίος πανηγυρίζει μεγαλοπρεπώς στις 22 Ιουλίου..jpg)
Το χωριό «της Αγίας Μαρίας» μνημονεύεται σε ιστορικά έγγραφα ήδη από τον 16ο αι. . Στο σημερινό ναό διασώζονται αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά στοιχεία από διάφορες περιόδους. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με δικλινή στέγη. Σύμφωνα με εντοιχισμένη επιγραφή ανοικοδομήθηκε ή μάλλον ανακατασκευάστηκε το 1844 ,ενώ σε άλλο σωζόμενο αρχιτεκτονικό μέλος βρίσκεται χαραγμένη η χρονολογία 1744. Το καμπαναριό του 19ου αι. είναι έργο των Μαχαιραδιωτών Νικολάου και Δημητρίου Φεραδούρου.
Το παλιό ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο, που χρονολογείται στα τέλη 17ου αρχές 18ου αι., διασώζεται στην εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπη των Ξεναίων. Φαίνεται πως στις αρχές του 19ου με τη δημιουργία καινούργιου εικονοστασίου το παλιό, εκτός από τις θύρες και τις δεσποτικές εικόνες, πουλήθηκε στον παραπάνω ναό. Στο ναό της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής συναντά κανείς αξιόλογα έργα μικροτεχνίας, αργυρογλυπτικής και ξυλογλυπτικής του 17ου , 18ου και 19ου αι. , καθώς και αγιογραφίες του ιερέα Πέτρου Βόσσου, Πορφύριου Κονίδη, Χρήστου Ρουσσέα κ.α. .
Ο Ευαγγελιστής Λουκάς μας αναφέρει ότι μεταξύ των γυναικών που ακολουθούσαν τον Χριστό, ήταν και η Μαρία η Μαγδαληνή, από την οποία είχαν εκδιωχθεί επτά δαιμόνια. Περί τούτου οι Πατέρες της Εκκλησίας συμφωνούν ότι όπως ακριβώς τα χαρίσματα του Αγίου Πνεύματος ονομάζονται συνωνύμως επτά πνεύματα, καθώς ο μέγας Ησαΐας τα αρίθμησε: «Πνεύμα σοφίας και συνέσεως, πνεύμα βουλής, πνεύμα ισχύος και γνώσεως και ευσέβειας και φόβου Θεού», έτσι αντιθέτως και οι ενέργειες των δαιμόνων λέγονται δαίμονες. η ακηδία, η φειδωλία, η απείθεια, ο φθόνος, το ψεύδος, η απληστία και κάθε πάθος είναι συνώνυμο του δαίμονος που το γέννησε. Δεν ήταν λοιπόν καθόλου απίθανον και αδύνατον και η Μαρία η Μαγδαληνή να υποδουλώθηκε σε κάποια επτά πάθη, από τα οποία λυτρώθηκε και ύστερα έγινε μαθήτρια του Σωτήρος.Η εκδοχή ότι πρόκειται για την μετανοημένη αμαρτωλή και πόρνη γυναίκα, θεωρία άγνωστη στα Ευαγγέλια, παρέμεινε και παραμένει άγνωστη στην ορθόδοξη παράδοση σε αντίθεση με την Ρωμαιοκαθολική παραδοση, της οποίας κάποιοι εκφραστές παρερμήνευσαν ευαγγελικές περικοπές.
Από την θεραπεία της και ύστερα, η Μαρία η Μαγδαληνή δεν απομακρύνθηκε από τον Χριστό. Τον ακολουθούσε πιστά μαζί με την Παναγία Μητέρα Του και τις άλλες σεμνές Μυροφόρες. Ακόμη και στην πορεία προς τον σταυρικό θάνατο του Κυρίου, όταν οι υπόλοιποι μαθητές εκτός του Ιωάννη, δείλιασαν και Τον εγκατέλειψαν «δια τον φόβον των Ιουδαίων», η Μαρία παραστέκεται και παρηγορεί την πονεμένη Μητέρα Του δίπλα στο σταυρό. Παρακολουθεί την Αποκαθήλωση, την Ταφή Του και στη συνέχεια, αφού πέρασε το Σάββατο, έρχεται στον Τάφο Του, για να αλείψει το σώμα Του, κατά το έθιμο, με αρώματα και μύρα. Εκεί, δέχεται το άγγελμα της Αναστάσεως του Χριστού από τα αγγελικά χείλη και πρώτη το μεταφέρει στους Αποστόλους. Πρώτη δέχεται τον χαιρετισμό Του, πρώτη Τον προσκυνά και ακούει από το στόμα Του: «Μή μου ἅπτου, οὔπω γάρ ἀναβέβηκα πρός τόν πατέρα μου» (Ιωαν. 20, 17).
Μετά την Πεντηκοστή, σύμφωνα με την παράδοση, ταξίδεψε στη Ρώμη για να επιδώσει υπόμνημα διαμαρτυρίας εναντίον του Ηγεμόνα Ποντίου Πιλάτου και των Αρχιερέων Άννα και Καϊάφα για την άδικη καταδίκη και τον σταυρικό θάνατο του Χριστού. Κατόπιν, επέστρεψε στην Παλαιστίνη, έζησε λίγα χρόνια κοντά στην Παναγία, καταδιώχθηκε από τους Ιουδαίους και εξορίστηκε στη Μασσαλία. Συνεργάστηκε με τον Απόστολο Πέτρο, έδρασε κηρύττοντας στην Αίγυπτο, τη Συρία και τη Φοινίκη και ολοκλήρωσε τη ζωή της στην Έφεσο, κοντά στον Ευαγγελιστή Ιωάννη, όπου και υπήρχε ο τάφος με το λείψανό της. Από εκεί μεταφέρθηκε άφθαρτο στην Κωνσταντινούπολη το 890 μ.Χ. επί αυτοκράτορος Λέοντος Στ´ του Σοφού, μαζί με το λείψανο του Αγίου Λαζάρου από την Κύπρο.Στο Άγιον Όρος, στη Μονή της Σιμωνόπετρας, φυλάσσεται άφθαρτος ο καρπός του αριστερού χεριού της Αγίας, που διατηρείται αιώνες σε φυσική θερμοκρασία ζωντανού σώματος.
Σύμφωνα με τις αναφορές Ζακυνθίων ιστοριογράφων, που κατέγραψαν την τοπική μας παράδοση, το πλοίο που μετέφερε την Αγία Μαρία τη Μαγδαληνή στο ταξίδι της για τη Ρώμη, περνώντας από το νησί της Ζακύνθου, που βρισκόταν στη θαλάσσια οδό για Ιταλία, εξαιτίας ζημιών που προκλήθηκαν από θαλασσοταραχή, προσάραξε στον όρμο του Πόρτο Βρόμη. Η παραμονή της Αγίας στην περιοχή ήταν η αιτία να μεταδοθεί και να εξαπλωθεί στα χρόνια που ακολούθησαν το ευαγγελικό μήνυμα και να δημιουργηθούν οι πρώτες χριστιανικές κοινότητες. Οι κάτοικοι του συνοικισμού που φιλοξένησαν την Μαρία διατήρησαν ζωντανή την ανάμνηση της παρουσίας της, ονόμασαν το χωριό τους Μαριές, για να τιμήσουν τόσο την ίδια όσο και την Μαρία του Κλωπά που την συνόδευε και έκτισαν ναό προς τιμήν της, ο οποίος πανηγυρίζει μεγαλοπρεπώς στις 22 Ιουλίου.
Το χωριό «της Αγίας Μαρίας» μνημονεύεται σε ιστορικά έγγραφα ήδη από τον 16ο αι. . Στο σημερινό ναό διασώζονται αρχιτεκτονικά και καλλιτεχνικά στοιχεία από διάφορες περιόδους. Πρόκειται για τρίκλιτη βασιλική με δικλινή στέγη. Σύμφωνα με εντοιχισμένη επιγραφή ανοικοδομήθηκε ή μάλλον ανακατασκευάστηκε το 1844 ,ενώ σε άλλο σωζόμενο αρχιτεκτονικό μέλος βρίσκεται χαραγμένη η χρονολογία 1744. Το καμπαναριό του 19ου αι. είναι έργο των Μαχαιραδιωτών Νικολάου και Δημητρίου Φεραδούρου.Το παλιό ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο, που χρονολογείται στα τέλη 17ου αρχές 18ου αι., διασώζεται στην εκκλησία του Αγίου Χαραλάμπη των Ξεναίων. Φαίνεται πως στις αρχές του 19ου με τη δημιουργία καινούργιου εικονοστασίου το παλιό, εκτός από τις θύρες και τις δεσποτικές εικόνες, πουλήθηκε στον παραπάνω ναό. Στο ναό της Αγίας Μαρίας της Μαγδαληνής συναντά κανείς αξιόλογα έργα μικροτεχνίας, αργυρογλυπτικής και ξυλογλυπτικής του 17ου , 18ου και 19ου αι. , καθώς και αγιογραφίες του ιερέα Πέτρου Βόσσου, Πορφύριου Κονίδη, Χρήστου Ρουσσέα κ.α. .
Αρχ. Διονύσιος Λυκογιάννης
Ιεροκήρυξ Ι. Μ. Ζακύνθου
(Κείμενο σε φυλλάδιο που εξέδωσε το εκκλησιαστικό Συμβούλιο της Αγίας Μαρίας Μαγδαληνής Μαριών Ζακύνθου, με την ευκαιρία της επίσκεψης στο ναό του ιερού λειψάνου της Αγίας που φυλάσσεται στη Μονή Σιμωνόπετρας του Αγίου Όρους).
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου